Można je spotkać w przydomowych ogródkach, na działkach czy polach uprawnych. Są nieodłącznym elementem polskiego krajobrazu. Nic dziwnego – tunele foliowe zapewniają posadzonym roślinom optymalne warunki do rozwoju. A co najważniejsze, da się je tanio i łatwo zrobić samemu, bez konieczności zakupu gotowego stelaża.
Podpowiadamy, z czego i jak zbudować własnoręcznie tunel, jaką osłonę wybrać i na co jeszcze zwrócić uwagę, stawiając taką konstrukcję.
Spis treści
Z czego zrobić tunel foliowy i ile to kosztuje?
Tunele ogrodowe możemy podzielić na dwa rodzaje – modele do samodzielnego wykonania oraz gotowe rozwiązania. W pierwszym przypadku tunel foliowy budujemy z materiałów, które już mamy w domu lub zamierzamy kupić, np. w markecie budowlanym, w drugim – z pełnej konstrukcji, którą po prostu należy zamontować.
Tunel foliowy – samodzielna budowa
Jak zrobić amatorski tunel foliowy? W prosty sposób! Potrzebujesz do tego prętów, np. metalowych lub wykonanych z PCV rurek bądź elastycznych, drewnianych pałąków.
Ekonomicznym rozwiązaniem będzie zbudowanie stelażu z PCV – taką konstrukcję można łatwo zdemontować, wkopać w ziemię czy wygiąć. Należy jednak wziąć pod uwagę konieczność sprawdzania stanu budowli po silnym wietrze czy intensywnych opadach.
Stawiając na tunel foliowy o konstrukcji metalowej, trzeba się liczyć z nieco większymi kosztami. Zazwyczaj rurki metalowe posiadają średnicę 24 – 25 mm oraz grubość 0,5 mm. Wybierając ten materiał, warto wydać nieco więcej i kupić elementy cynkowane i malowane proszkowo. To dodatkowo zabezpieczy konstrukcję przed korozją i przedłuży czas użytkowania.
Jeśli planujesz niską konstrukcję, która ma osłaniać truskawki lub inne małe krzewy przez jeden sezon, dobrym rozwiązaniem będzie wykorzystanie giętkich, drewnianych pałąków – wierzbowych lub leszczynowych. To najtańsze rozwiązanie.
Ile kosztuje samodzielne postawienie tunelu foliowego?
W zależności od wielkości budowanego tunelu oraz użytych materiałów za szkielet tunelu zapłacimy od 50 zł do 350 zł. Do ceny należy także dodać koszt folii (od ok. 30 zł za modele na mały tunel foliowy) i siatki zabezpieczającej konstrukcję przed wiatrem (od kilkudziesięciu do nawet kilkuset zł za osłonę wykonaną na wymiar).
Tunel foliowy – gotowe rozwiązanie
A zatem tunel foliowy można zbudować samemu lub – jeśli nie mamy na to czasu, możliwości bądź chęci – postawić na gotową konstrukcję. Zakupiony w markecie lub przez internet tunel najczęściej od razu posiada wszystkie niezbędne elementy. Nie trzeba więc się zastanawiać nad tym, czy budowla będzie stabilna lub jaką folię wybrać. Ale koszty tego gotowego rozwiązania są zdecydowanie wyższe.
Ile kosztuje gotowa konstrukcja?
Tunele foliowe o konstrukcji metalowej są droższe od modeli PCV. Duże tunele foliowe z metalowym stelażem mogą kosztować nawet 3000 – 4000 zł. Standardowo za gotowe rozwiązanie ze stelażem z PCV o powierzchni ok. 18 m2 zapłacimy od 600 zł do 900 zł.
Przeczytaj również: Jak szybko i tanio zabezpieczyć folię na tunelu?
Jak zbudować tunel foliowy samodzielnie? Instrukcja krok po kroku
#1. Przygotowanie podłoża
Zabierając się do stawiania tunelu foliowego, przede wszystkim trzeba dobrze oczyścić teren i przygotować podłoże. Wybierając miejsce, w którym ma stanąć konstrukcja, warto zwrócić uwagę na rodzaj ziemi (czy się nie osuwa, czy grunt nie jest podmokły itd.). Należy również częściowo okopać teren, gdzie umieszczony będzie tunel. Głębokość wykopu powinna wynosić około 30 cm. Później w tym miejscu osadzać będziemy kolejne elementy konstrukcyjne.
#2. Osadzenie elementów szkieletu
Rurki PCV lub drewniane tyczki należy umieścić w okopanych wcześniej miejscach. Wbijamy je w dwóch rzędach w odległości ok. 0,5 do 1 m – jest to zależne od wielkości całego tunelu. Im niższy i mniejszy powierzchniowo, tym bliżej powinny znajdować się słupki.
W przypadku metalowej konstrukcji – pręty również umieszczamy bezpośrednio w ziemi, wbijając je dość głęboko. Powinniśmy rozmieścić je w dwóch rzędach w odległości:
- 0,2 m – 0,5 m – w przypadku małych tuneli,
- 1 m – przy tunelach foliowych średniej wielkości,
- 1,5 m – przy dużych konstrukcjach przekraczających 10 m długości.
#3. Łączenie konstrukcji
W zależności od materiału, na który się zdecydujemy, łączenie konstrukcji będzie inne. Jeśli wybraliśmy giętkie rurki PCV lub drewniane tyczki, wystarczy połączyć ze sobą przeciwległe ustawione elementy, lekko zginając je ku sobie. Muszą być wbite na tyle głęboko, by nie wysunęły się z ziemi pod wpływem naprężenia. Następnie należy połączyć ze sobą konstrukcję przy pomocy mocnego sznurka. Dzięki temu powstanie sztywny szkielet tunelu.
Gdy konstrukcja jest metalowa, wbite w ziemię rurki należy połączyć za pomocą wygiętych w łuk elementów stalowych i przymocować za pomocą specjalnych śrub. Wcześniej w tym celu trzeba wywiercić otwory w rurkach. Dzięki temu będzie można przełożyć przez nie zabezpieczenie w postaci kołków lub wkrętów. Po włożeniu ich w otwory należy zabezpieczyć je nasadką. Inną opcją jest połączenie rurek za pomocą sznurka, jednak sprawdzi się to wyłącznie przy cienkich, lekkich prętach.
#4. Montaż folii oraz siatki do tuneli foliowych
Gdy wszystkie elementy stelaża są połączone, przystępujemy do nałożenia folii. Naciągamy ją na wszystkie pałąki, a następnie umieszczamy na niej specjalistyczną siatkę do tuneli, która stanowi dodatkowe zabezpieczenie, m.in. przed silnymi podmuchami wiatru. Jej zastosowanie stabilizuje całą konstrukcję tunelu oraz stanowi dodatkową osłonę dla upraw. Krawędzie siatki oraz folii przysypujemy ziemią i ewentualnie obkładamy workami wypełnionymi piaskiem.
Przeczytaj również: Jak zrobić tunel foliowy na pomidory – praktyczne wskazówki
Folia na tunel foliowy – jaką wybrać?
Folia jest równie ważnym elementem tunelu foliowego, co szkielet całej konstrukcji. Dlatego warto dobrze zastanowić się nad zakupem odpowiedniego modelu. Do wyboru są:
- folia perforowana – to uniwersalne rozwiązanie, które można zastosować do każdego rodzaju tunelu i różnych typów upraw. Służy także do bezpośredniego okrywania roślin. Zapewnia cyrkulację powietrza wewnątrz tunelu foliowego. Gwarantuje nieograniczony dopływ powietrza oraz wody deszczowej. Posiada otwory wentylacyjne, dzięki którym rośliny są mniej narażone na grzyby i inne choroby. Warto wybrać folię zabezpieczoną przed promieniowaniem UV, mocną i elastyczną, która będzie osłaniać tunel przez długie lata.
- folia bez perforacji – klasyczna folia, która utrzymuje wysoką wilgotność oraz ciepło wewnątrz tunelu. Szybko się nagrzewa i nie przepuszcza powietrza. Należy więc często wietrzyć tunel, by rośliny się nie przegrzały. Jednocześnie to najlepsze rozwiązanie, jeśli chcemy uprawiać egzotyczne rośliny lub takie, które wymagają stałej, bardzo wysokiej temperatury. Warto sprawdzić jakość folii – często okazuje się, że nieperforowane modele źle znoszą promieniowanie słoneczne. Niszczeją pod ich wpływem i łatwo się drą. Trzeba się liczyć z tym, że posłużą w ogrodzie nie dłużej niż przez 1 – 2 sezony.
Siatka na tunel foliowy – sposób na wzmocnienie konstrukcji
Siatka do tuneli foliowych przede wszystkim wzmacnia i stabilizuje całą konstrukcję tunelu, zabezpieczając ją przed silnymi podmuchami wiatru. Dodatkowo może osłaniać uprawy przed nadmiernym nasłonecznieniem (siatka cieniujące do tuneli). Warto wybrać taką, która posiada zabezpieczenie przed promieniowaniem UV – dzięki temu posłuży przez długie lata. Siatki cieniujące, w zależności od gramatury, mają stopień zaciemnienia od 35% do 95%. Ułatwia to stworzenie roślinom odpowiednich warunków do wegetacji. Niewątpliwą zaletą obu rodzajów siatek jest możliwość wykonania ich pod określony wymiar. Siatki mogą być również pomocne w uprawie roślin bezpośrednio w tunelach i szklarniach, np. służąc za stelaż dla roślin pnących.
Uwaga! Zarówno siatka do tuneli foliowych, jak i siatka cieniująca nie zastępuje folii!
O czym pamiętać, budując tunel foliowy?
- Tunel należy przykryć folią i siatką (cieniującą lub do tuneli foliowych) o długości oraz szerokości większej niż cała konstrukcja. Wszystko po to, aby można było obsypać ich brzegi ziemią i ewentualnie dodatkowo obciążyć workami z piaskiem.
- Niski tunel foliowy (o wys. do 1,5 m) służy do przykrywania upraw na krótki okres. Nie wykonuje się pod nim żadnych prac – okazja do pielęgnacji roślin nadarza się dopiero w momencie demontażu tunelu.
- Wysoki tunel foliowy ma wymiary przekraczające 1,5 m. Najczęściej buduje się konstrukcje mierzące od 1,8 do 2 m wysokości.
- Zanim zbudujemy tunel foliowy, należy wybrać odpowiednie miejsce na polu lub w ogrodzie. Teren powinien być nasłoneczniony i jednocześnie osłonięty od silnego wiatru. Dobrze umieścić tunel wzdłuż linii północ-południe, co zapewni roślinom dobry dostęp do światła przez cały dzień.
UWAGA! Stawiając tunel foliowy na terenie Rodzinnych Ogródków Działkowych, pamiętaj o obowiązującym regulaminie (dotyczy to wszystkich ROD w Polsce). Tunele foliowe nie mogą przekraczać 20% całkowitej powierzchni działki i mieć więcej niż 3 m wysokości. Dodatkowo muszą być umiejscowione w odległości min. 1 m od granicy sąsiedniej działki, granicy ROD oraz drogi komunikacyjnej.
Przeczytaj też: Jak zabezpieczyć tunel foliowy przed słońcem? 3 metody – porównanie
Dzięki stosowaniu tuneli foliowych wydłuża się sezon uprawowy, a my możemy cieszyć się świeżymi warzywami lub owocami prosto z grządki, nawet gdy pogoda temu nie sprzyja. Bez względu na to, czy inwestujesz w gotową konstrukcję, czy decydujesz się na samodzielną budowę tunelu foliowego, warto abyś go dodatkowo zabezpieczył specjalistyczną siatką na tunel foliowy lub siatką cieniującą. Taka osłona po pierwsze gwarantuje, że konstrukcja zachowa stabilność i integralność nawet przy bardzo silnych podmuchach wiatru, po drugie chroni same uprawy przed nadmiernym nasłonecznieniem i stwarza im optymalne warunki do wegetacji .
Pozdrawiamy
Zespół Symar
